Voorjaar.
In het voorjaar reageren bomen op de hoger wordende temperatuur, vooral als de grond opwarmt. In de wortels neemt dan de druk van de sapstroom toe, waardoor het water naar takken en twijgen wordt gepompt en de bomen weer uitlopen.
In het voorjaar zijn de Els en de Hazelaar vaak de eerste houtgewassen die bloeien. Deze soorten bloeien al voordat er blad aan de plant zit.
Bij de Els (Alnus incana) hangen in de herfst al kant en klare katjes aan de bomen, in de vorm van stijve rolletjes. De lange katjes zijn de mannelijke, de korte vrouwelijk.
De vrouwelijke bloemen van de Hazelaar (orylus avellana) zijn de vrouwelijke bloemen klein en onopvallend, maar ze hebben een dieprode kleur. De mannelijke katjes hangen naar beneden. Ook de Sleedoorn (Prunus spinosa) bloeit al voordat er blad
aan de struik zit.
Eénhuizige plant:
Aan één plant kunnen ook verschillende soorten bloemen zitten : bloemen met alleen meeldraden(dus manelijke bloemen) en bloemen met alleen stampers (dus vrouwelijke bloemen).
Toch zitten ze aan dezelfde plant. Ze wonen als als het ware in hetzelfde huis. Daarom heten deze planten éénhuizig planten. Een voorbeeld hiervan is de els. De meeldraden van deze plant of boom worden vaak katjes genoemd.
Tweehuizig plant:
Verder zijn er plantesoorten met aan de ene plant alleen maar meeldraadenbloemen en aan de andere plant alleen maar stamperbloemen.
Dus de ene plant is voor 100 procent mannelijk en de andere is voor 100 procent vrouwelijk. Toch zien ze er verder hetzelfde uit, ze zijn van dezelfde soort.
Hier spreken we van tweehuizige planten, omdat de bloemen in twee verschillende 'huizen'zitten. Alleen de planten met stampersbloemen kunnen zaden vormen. De man
netjesplanten kunnen dat nooit.
Een voorbeeld van deze soort is de wilg. Een tweehuizige plant: de wilg.
Windbloeiers:
Ongever 10 procent van alle bloeiende planten vertrouwt het overbrengen van stuifmeel aan de wind toe .
Bekende voorbeelden van zulke windbloeiers zijn : grassen en brandnetels.
Bijna alle boomsoorten (beuken, eiken, wilgen, populieren) die in het voorjaar bloeien verspreiden hun stuifmeel via de wind.
De stuifmeelkorrels kunnen ongehinderd van de mannelijke bloemen naar de vrouwelijke waaien, omdat er nog geen bladeren zijn die dat kunnen verhinderen.
Ze behoren tot zeer verschillende families, produceren veel stuifmeel dat soms op een geweldige hoogte (tot 5000 m.) over grote afstanden wordt meegevoerd.
Jacob Bijlsma.
foto links: katje van de hazelaar.
