It reid 4 (het riet).
By in reidfjild hearre net allinne in oantal fûgels, mar ek in protte planten. Dy moatte wy net ferjitte tinkt my. As der oan in reidfjild yn it wetterlân neat dien wurdt, as men it mar gewurde lit, sil it in sompebosk wurde.
Earst groeie yn en by it reid de lytse tuorrebout (kleine lisdodde), hantsjeriis (waterzuring) en de grutte buterblom (grote boterbloem). En yn it wetter foar de reidseame waakst de popel (mattenbies).
En dan komme letter de wylgen (wilg) en de elzen (els). Dat is dan it begjin fan it sompebosk.
Mar op in protte plakken wurdt it reid meand. Dan wurdt ek de plantegroei hiel oars. As it ferlânjen al in eintsje hinne is, komme der yn it skadige en fochtige reidlân oare planten te foarskin: ferskate soarten mos, levermos en de sompefear binne faak de earsten.
Letter komme wylgeblom (moeraswederik), wylde balsem (watermunt), tongblier (moeraswalstro) en de kraneblom (koekoeksbloem).
As it reidlân noch mear ferrûget en fersuoret komme oan de sleatskanten leverkrûd (koninginnekruid) en de stokroastieneblom (harig wilgeroosje).
Op plakken wer 't net mear meand wurdt ferskinne giele rút (Poelruit), grutte faleriaan (echte valeriaan), wyld geiteburd (moerasspitrea), houtstikel (kale jonker) en de giele kattesturt (wederik).
Dan ferdwine der ek wer soarten, in tal fan soarten mos makket plak foar it feanmos (kamvaren) en de smelle rintfear (smalle stekelvaren).
Dan wurdt it ek tiid foar galleblêd (waternavel), sompefioeltsje (moerasviooltje), weewoartel (tormentil) en de moark (veenpluis), sels it hantsjekrúd (rietorchis) kin komme.
Ik ha no in mennich planten neamd, mar der binne noch mear, dat sil elk dy 't wolris by en yn it reidlân omdwaalt mei my iens wêze. Op ien ding woe ik noch efkes de oandacht fêstigje.
Soms sit der in núveraardich dik stik yn in reidstâle. It is krekt as sitte de blêden ticht op elkoar. En dat is ek sa. De knopen fan de stâle sitte ticht by elkoar en dus de blêden ek. Snij dat dikke stik mar ris iepen, dan sjogge jo yn de holle stâle in maits.
In sigaregalmig (sigaargalvlieg) hat der in aike lein. Dat is de oarsaak fan dy frjemde sigaar.
Oeds Hoekstra, Burgum.
foto links: hantsjeriis.
