[website ontwerp] [website maken] []
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o."]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o."]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]
[Vogelwacht "Akkerwoude e.o "]

fjildpraet

©

opmaak en redactie

website: P.v.d. Galiën

aangesloten bij de BFVW

opgericht: 21 maart 1946

Vogelwacht "Akkerwoude e.o."

De winterkoning.

Na eerder verteld te hebben over de Fitis, Tjiftjaf en de Roodborst, wilde ik het nu graag weer met jullie hebben over een (zeer) kleine vogel. Net als het roodborstje, een bekend vogeltje dat vaak in de buurt van mensen verblijft. Het winterkoninkje. De Friese naam luidt "Tomke", ook wel hier en daar "Muske" genoemd. Hij is dan ook ongeveer zo groot als een duim en wanneer hij over de grond tussen de bladeren scharrelt lijkt hij wel op een muis. Alleen één groot verschil: het recht omhoog staande staartje! Dat is voor mij het symbool van parmantigheid, brutaalheid, eigenwijsheid en stoerheid. Want het is een echte lefgozer dit kleine, amper 10 gram wegende vogeltje. Daarover straks meer.

In Nederland is het winterkoninkje een talrijk voorkomende vogel Vooral  is bossen, parken en tuinen, dus daar waar bomen en heesters zijn. Tot ver in Scandinavië en Rusland broeden ze. De Nederlandse naam doet ie echter niet alle eer aan. Ze zijn namelijk niet de koningen van de winter. In strenge winters sneuvelen veel, vooral de zwaksten. De broedvogels uit het koude noorden komen dan ook graag 's winters naar o.a. onze streken om de meer gematigde winters door te komen. Bijvoeren zoals met mezen e.d. is moeilijk omdat winterkoningen leven van spinnetjes, larven en andere kleine insecten. Dus nootjes en vetbollen zijn niet aan hen besteed. Om ze toch te helpen kun je, wanneer je in bezit bent van een schuur(tje) of oude stal of hok, een raampje of een deur open te zetten. Ze kunnen dan naar binnen om te ontkomen aan de ergste kou ene ze kunnen er vaak nog voedsel vinden ook. Hier in de wouden zijn genoeg van dat soort onderkomens te vinden om veel winterkoningen de winter door te helpen. En je krijgt er wat voor terug…….! Dit roodbruine vogeltje is namelijk erg levendig en actief. Het is een lust om die beestjes zo bezig te zien, altijd in de weer om voedsel te zoeken, of zoals het vaak lijkt, hun nieuwsgierigheid te bevredigen.

En dan de mannetjes. Die zingen dat het een lieve lust is. Een voor zo'n klein beestje ongekend volume wordt geproduceerd. Omgerekend naar het geluid van een mens zou dit betekenen dat wij minstens het lawaai van een straaljager zouden moeten evenaren. Probeer dat maar eens. En dat soms uren per dag. Buiten dat fraaie zingen kunnen ze ook nog eens lekker ratelen, vooral als er gevaar dreigt. Kom je in de buurt van hun nest dan kun je een enorme scheldkanonna de verwachten. Het is alsof hij je zo wil bespringen, dat vogeltje van een paar centimeter! Echt dapper en brutaal dus. Dat maakt hem tegelijk zo vertederend. Want zo'n kleine opdonder     heeft natuurlijk tegen al die grote "vijanden" geen schijn van kans, maar alleen het feit dat hij de (verbale) strijd aangaat maakt hem al tot held.

Ook zijn ijver is bewonderenswaardig. Het mannetje maakt meerdere nesten. Meest ronde nesten met een ingang op de zijkant en gemaakt van zachte stengeltjes met veel mos en blaadjes. Op de meest onwaarschijnlijke plekken kun je die nestjes aantreffen. In schuurtjes, in bloembakken, klimoppen, in oude spullen of gereedschap, in onderwallen, in kreupelhout of in machines, het maakt hem niet uit. Het vrouwtje zoekt er dan één nest uit om haar eitjes in te leggen. Witte eitjes met hier en daar een roodbruin stipje. Minuscule eitjes natuurlijk. Ongelooflijk dat daar kuikentjes uit kunnen komen Terwijl het vrouwtje zit te broeden probeert meneer andere vrouwtjes naar de nog leegstaande woningen (nesten)  te lokken. Erg trouw is hij dus niet. Zeg maar gerust dat hij een losbandig leven leidt. Een echte levensgenieter.

Vogelringers die mistnetten gebruiken worden wel een radeloos van winterkoningen. Omdat ze van die korte vleugeltjes hebben, die gemakkelijk door de mazen gaan en daarbij de mate van verzet wanneer ze in zo'n net vastzitten, maken dat ze soms erg moeilijk uit die netten los te krijgen zijn. En dan die grote mensenhanden die dat kleine vogeltje moeten vasthouden. Heb je hem dan eindelijk uit het net, dan houdt hij zich soms zo stil dat je denkt dat je hem wellicht iets te stijf vasthoudt. Het slimme vogeltje wacht het moment af dat de greep iets losser wordt, om dan de vogelaar verbluft achter te laten door zich met één onverwachte beweging los te rukken. Verbijstering maakt echter snel plaats voor bewondering. Want elke vogelringer weet dat dit kan en zal gebeuren, maar trapt er toch regelmatig weer in. Zoals eerder vermeld, komen hier in de winter ook winterkoningen uit het koude noorden en oosten. Dat blijkt uit ringonderzoek. Tevens blijkt uit dat onderzoek dat "onze" winterkoningen veelal in de buurt blijven. Een beetje trek zuidwestwaarts, maar verder dan midden Frankrijk komen ze eigenlijk niet. Van de 50 winterkoningen die ik geringd heb in onze tuin in Damwoude en het Driesumermeer, heb ik tot nu toe 1 teruggemeld gekregen. Het vogeltje had ik in de zomer geringd in onze tuin en werk in de winter teruggevangen door een ringer in Wieringen (NH).

Dit bevestigd meteen de zuidwestelijke trek, zij het dan wel op kleine schaal. Maar ja, ze hebben ook van die korte vleugeltjes waar ze meer mee fladderen dan mee vliegen. Samenvattend kunnen we tot de conclusie komen dat de winterkoning tot de verbeelding spreekt vanwege de eigenschappen die ons op één of andere manier zo aanspreken: Prachtig zingend, slim, brutaal, stoer, vrouwtjes versierend en … dat rechtopstaande staartje! En daar heeft hij geen viagra voor nodig!!

Harry de Boer.






foto links: de winterkoning.   foto: Hendrik van Kampen.